Preventieve voetzorg

Preventie is essentieel

Register podologen leveren de benodigde zorg om hun patiënten weer te kunnen laten functioneren om hen letterlijk weer op de been te krijgen. We kunnen daarom niet zonder preventieve voetzorg van de register podologen. Op basis van onderstaande cijfers weten wij als Landelijk Overkoepelend Orgaan voor de Podologie (LOOP) waarom wij ons graag dagelijks inzetten om de zorg die register podologen leveren onder de aandacht te brengen bij patiëntenverenigingen, zorgverzekeraars, VWS en andere brancheorganisaties.

Integraal Zorgakkoord (IZA)

In het Integraal Zorgakkoord (IZA) wordt veel aandacht besteed aan preventie. We willen immers de zorg voor de toekomst goed, toegankelijk en betaalbaar houden. De afspraken binnen het zorgakkoord zijn gemaakt tussen het ministerie van VWS en een groot aantal partijen in de zorg. Ondertekenaars van het IZA zijn onder meer overkoepelende organisaties van ziekenhuizen, de geestelijke gezondheidszorg en de ouderenzorg. Onderdeel daarvan is dat mensen langer thuis kunnen blijven wonen.

Voetproblematiek komt heel veel voor

70 Procent van de Nederlandse huisartsen ziet bij 20 tot 30 procent van de patiënten klachten van het bewegingsapparaat. Bij 8 procent daarvan gaat het om pijn aan voeten en/of enkels. Bijna iedereen kent wel iemand die last heeft van voeten of enkels.

Meer voetproblematiek door demografische ontwikkelingen

Door de vergrijzing groeit het aantal patiënten met reumatische aandoeningen de komende jaren met 25 procent, het aantal patiënten met diabetes mellitis groeit met 30 procent en het aantal patiënten met artrose groeit met 35 procent. Dit zijn aandoeningen waarbij voet- en enkelklachten vaak voorkomen.

Valincidenten bij ouderen

Nu al zijn 3,5 miljoen Nederlanders 65 jaar of ouder, waarvan 35 procent jaarlijks ten val komt. Dat zijn 122.500 mensen per jaar! En 70 procent daarvan – ruim 85.000 mensen – heeft last van de gevolgen. Bij 10 tot 15 procent (ruim 10.000 ouderen per jaar) is er zelfs sprake van ernstig letsel. Het duidelijkste getal: iedere 5 minuten komt iemand van 65-plus in Nederland op de Spoedeisende Hulp na een val.

Kunnen we daar wat aan doen? Jazeker! Want voetklachten verhogen het risico op een val met 62 procent. Goede schoenkeuze en therapiezolen verhogen de stabiliteit, waardoor het risico op vallen dus duidelijk minder wordt.

Iedere 5 minuten komt iemand van 65-plus in Nederland op de Spoedeisende Hulp na een val

Het belang van preventieve voetzorg

We weten ook dat een preventieve voetscreening leidt tot minder complicaties, minder opnames en minder zorgkosten. Preventieve voetzorg is onmisbaar en register podologen en medisch pedicures spelen daar een grote rol in. Dit is van groot belang omdat iemand met diabetes mellitus een groter risico loopt op wonden aan voeten, door

1. minder gevoel in voeten door zenuwschade (dat heet ‘verlies van protectieve sensibiliteit’),
2. een slechtere doorbloeding van de voeten omdat bloedvaten minder goed zijn (dit heet ‘perifeer arterieel vaatlijden’) en
3. een kwetsbare huid of verhoogde druk op de huid, bijvoorbeeld door een standsverandering van de voet.

Bij een goede behandeling van deze risicofactoren – bijvoorbeeld door aangepast en goed passend schoeisel, of het tijdig verwijderen van eelt waardoor geen drukplekken ontstaan en het aanleren van goede ‘voetgewoontes’ van patiënten – kunnen wonden voorkomen worden. En dat is belangrijk! Want wonden bij deze aandoeningen genezen slecht en soms helemaal niet.

Preventieve voetzorg in de basisverzekering

Vóór 2023 werd alleen preventieve voetzorg voor mensen met diabetes mellitus en een risico op het ontstaan van wonden aan de voeten vergoed in het basispakket. Sinds 1 januari 2023 hebben niet alleen mensen met diabetes mellitus recht op de basisverzekerde preventieve voetzorg, maar ook mensen met een andere aandoening. Het gaat hier om patiënten die minder gevoel hebben in de voeten, die een slechte doorbloeding hebben van de voet en een kwetsbare huid hebben. Denk bijvoorbeeld aan mensen die zenuwschade hebben opgelopen door de bijwerkingen van een geneesmiddel zoals cytostatica bij kanker of antidepressiva. Of mensen met minder gevoel in de voeten doordat zij een beperkte beweeglijkheid hebben in de gewrichten van de voet, of door verharding van de middelste wand van de arterie (mediasclerose) of door bloedstolsels.

Maar ook diegene die een kwetsbare huid hebben gekregen door (reumatische) auto-immuun aandoeningen/systeemziekten (zoals bijvoorbeeld jicht of reumatoïde artritis), door genetische of auto-immuun blaarziekten, een uiting van late lymeziekte of door andere systeemziektes, zoals hemofilie en lymfoedeem. Mensen kunnen ook een kwetsbare huid krijgen door een medische behandeling bij oncologische aandoeningen (chemotherapeutische middelen en bestraling) of door chronisch gebruik van medicatie.

Ook geheel andere aandoeningen – bijvoorbeeld het eindstadium van nierfalen of nierfunctie vervangende therapie met dialyse of niertransplantatie met langdurig gebruik van immunosuppresiva – kunnen het risico op het ontstaan van wonden aan de voeten vergroten.

Recht op basisverzekerde voetzorg

‘Risicovoeten’, zo noemen we de voeten van patiënten met alle bovenstaande aandoeningen waardoor problemen ontstaan met een risico op het ontwikkelen van wonden aan de voet. Alle mensen met een risicovoet moesten de screening en behandeling van de risicofactoren tot 2023 zelf betalen als ze geen diabetes mellitus hadden. En soms dekte een aanvullende verzekering een deel van de kosten. Maar per 2023 wordt de noodzakelijke preventieve voetzorg voor al deze mensen vergoed vanuit de Zorgverzekeringswet, dus vanuit de basisverzekering.

Vind een erkende podoloog

Bent u iemand met een risicovoet omdat u minder gevoel heeft in de voet, een slechte doorbloeding heeft, een kwetsbare huid of verhoogde druk op de huid door diabetes mellitus, een andere aandoening dan diabetes mellitus óf door een medische behandeling? Vermoed u dat u een verhoogd risico op wonden heeft doordat u een onderliggende aandoening heeft of een medische behandeling heeft gehad waardoor u een ‘risicovoet’ heeft ontwikkeld? Of kent u iemand voor wie dit geldt? Aarzel dan niet om dit aan te kaarten bij de register podoloog en uw huisarts. Klik op de onderstaande knop en vind een erkende podoloog bij u in de buurt!

Podoloog zoeken